Efendim, son 7-8 yıldır iş dünyasının dilinde “Yüksek katma değerli üretim” sözünü duyuyoruz. Özellikle devlet politikalarında ve teşviklerinde sıkça duyduğumuz, gördüğümüz bir sözdür. Neyden bahsedildiği bilinmekle birlikte ülkemizde elle tutulur pek örneği de yoktur. Tabii bildiğimiz kadarıyla konuşabiliyoruz.
Şimdi basit bir karşılaştırma ile bu sözün ne anlam ifade ettiğini açıklamaya çalışacağım.
87 yıl önce kurulmuş bir şirket. Taşımacılık yapıyor. Bugün geldiği nokta ise 4000+ çalışanı, 570 araçlık araç filosu, 111 ilçe ve 445 satış noktasında hizmet veriyor. Günde ortalama 35 bin yolcu taşıyor. Yılda yaklaşık 250 bin sefer yaparken 12,5 milyonun üzerinde yolcuya hizmet sağlıyor. Türkiye’nin en büyük 500 firmasından biri. Tahmin ettiğiniz gibi Kamil Koç.
Haziran 2013’te yabancı bir şirkete satıldı. Alan da satan da memnun ise vatana millete hayırlı uğurlu olsun. Satış bedeli ise 65 milyon TL olarak kayıtlara geçti. Halk arasında pek çok söylenti olsa da bildiğimiz ve açıklanan rakam bu. 87 yıllık emeğin, bugün ulaştığı nokta itibari ile değerlerin toplamı 65 Milyon TL.
Yüksek katma değer nedir derseniz, kırmızı köşede yer alan Pozitron‘u ele alıyoruz. İtü kantininde 3 öğrencinin projesiyle 1997’de filizlenen, 2000 yılında ise resmen işletme olarak (Fatih İşbecer tarafından) kurulan, 2005’te ise bugünkü haline en yakın formunu alan şirket. Şubat 2014’te Monitise tarafından satın alındı. Detayları ve karşılıklı açıklamaları tek sayfada webrazzi‘de bulabilirsiniz. Açıklanan satış bedeli 100 Milyon $. Yaklaşık 100 kişilik ekip ile yüksek katma değerli (teknoloji yoğun) üretimin 13 yılın sonunda yarattığı değer ortada.
Dünyada da pek çok benzeri satış gerçekleşiyor. Teknolojinin yaşamımızın her alanına müsaade almaksızın girişi pek çok sıkıntı getirse de yaşamımızı kolaylaştırması, istihdam yaratması ve şirketler, ülkeler için büyük katma değerler yaratması bakımından cazibesi her geçen gün katlanıyor. Yeni neslin ise teknolojik olması büyük avantaj.
Ülkemizde girişimcilik ekosistemi her geçen gün derinleşiyor ve genişliyor. Yakın gelecekte meyvelerinin olgunlaşarak başarı hikayelerinin artacağını düşünüyorum. Ekosistemi yakından takip edip, örnekleri sıkı bir şekilde analiz edenler doğru alanda başarılı girişimler yapacaklardır. Ülkemizden de yüksek katma değerli pek çok ürün/servis çıkacaktır.